দক্ষিণপাট সত্ৰৰ মোহত মোহিত
অসমৰ চাৰি ৰাজসত্ৰৰ ভিতৰত দক্ষিণপাট সত্ৰখন হৈছে দ্বিতীয় শাৰীৰ সত্ৰ। ইয়াৰ শিষ্যৰ সংখ্যা কেউখন সত্ৰৰ তুলনাত অধিক। আহোম ৰজা জয়ধ্বজ সিংহৰ দিনত ১৫৮৪ শকত মাজুলীত এই সত্ৰখন স্থাপন কৰা হয়।ইয়াৰ প্ৰথমজনা সত্ৰাধিকাৰ আছিল শ্ৰীশ্ৰী বনমালিদেৱ। বৰ্তমান সময়ত সত্ৰৰ সত্ৰাধিকাৰজন শ্ৰীশ্ৰীৰমানন্দদেৱ গোস্বামী ।
২০২৫-ৰ ২৭ আৰু ২৮ মাৰ্চ আমি ক্ষেত্ৰ অধ্যয়নৰ উদ্দেশ্যেৰে মাজুলীলৈ গৈছিলোঁ, আমাৰ মহাবিদ্যালয়ৰপৰা। তাত আমি মুঠ ছখন সত্ৰ ভ্ৰমণ কৰিলোঁ: আউনীআটী, নতুন চামগুৰি, গড়মূৰ, উত্তৰ কমলাবাৰী, বেঙেনাআটী আৰু দক্ষিণপাট সত্ৰ। এই কেউখন সত্ৰৰ ভিতৰত মোৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰা সত্ৰখন আছিল শ্ৰীশ্ৰীদক্ষিণপাট সত্ৰ।
দক্ষিণপাট সত্ৰত ভৰি দিওঁতেই আমাক আৱৰি ধৰিছিল এক শান্তিৰ আভাই ।এনে লাগিছিল যেন ঠাইখন আমাক বেলেগ যুগলৈ লৈ গ'ল। জটিল কাৰুকাৰ্য্য খচিত আৰু স্পন্দনশীল ৰঙেৰে সজ্জিত সত্ৰখনৰ মহিমাময় স্থাপত্যবোৰ চালে চকুৰোৱা। গছৰ কোমল ছাঁ, চৰাইৰ ব্যস্ত কোঢ়াল, বতাহত উৰি অহা ধূপৰ মিঠা সুগন্ধিয়ে এক অনন্য অনুভূতিৰ সৃষ্টি কৰিছিল ।
সত্ৰৰ চৌহদত আমি আৱিষ্কাৰ কৰিলোঁ অসমীয়া সংস্কৃতিৰ চহকী ইতিহাস, আধ্যাত্মিক ঐতিহ্যৰ এক প্ৰাচীন ভঁৰাল। সত্ৰখনৰ প্ৰতিটো কোণে যেন অতীতৰ কাহিনীবোৰ ফুচ্ফুচাই কৈছিল। চকু টিপিয়াই থকা মমবাতিৰ পোহৰত সজীৱ হৈ উঠা ধুনীয়া মুখাবোৰে বেৰবোৰৰ শোভাবৰ্ধন কৰিছিল, সত্ৰত সংৰক্ষিত প্ৰাচীন শাস্ত্ৰবোৰে এক বিচিত্ৰ অতীতৰ কথা কৈছিল।
সত্ৰখনৰ বাসিন্দাসকলৰ উমাল আতিথ্যই আমাক অনুভৱ কৰাইছিল যেন আমি এক বৃহত্তৰ পৰিয়ালৰ অংশ, যেন তেওঁলোকৰ সৈতে এক আত্মীয়তাৰ এনাজৰীৰে বান্ধ খোৱা। সত্ৰৰ ভকতসকলে নিজৰ সৰল অথচ মৰ্যাদাপূৰ্ণ সাজ-পোছাকেৰে, স্থিৰ উদ্দেশ্যবোধেৰে নিজৰ দৈনন্দিন কাম-কাজত আগবাঢ়িছিল। তেওঁলোকৰ মুখত ফুটি উঠিছল এক গভীৰ শান্তিৰ অনুভূতি। এই আটাইবোৰ কথাই আমাৰ সমস্ত আধ্যাত্মিক ক্ষুধা নিবাৰণ কৰি আমাক তৃপ্ত কৰিছিল।
শেষত অনিচ্ছা সত্ত্বেও দক্ষিণপাট সত্ৰৰপৰা বিদায় মাগিলোঁ। বিদায়ৰ ক্ষণত অনুভৱ কৰিলোঁ যে এই পবিত্ৰ ঠাইখনৰ ছবি আমাৰ মন চিৰদিন মচ নোখোৱাকৈ ৰ'ব।
(জাহ্নৱী ফুকন মৰাণ মহাবিদ্যালয়ৰ শিক্ষাতত্ত্ব বিভাগৰ ছাত্ৰী)